phone icon 088 - 708 3370 Login medewerkers

Slipped capital femoral epiphysis

Aandoening

Wat is slipped capital femoral epiphysis?
Het heupgewricht bestaat uit een heupkop en een heupkom. De heupkop bestaat uit twee delen die van elkaar gescheiden worden door de groeischijf. Bij slipped capital femoral epiphysis (SCFE) glijdt een deel van de heupkop af. De heup schiet niet uit de kom, maar het bovenste deel van de heupkop neemt een andere positie in.

Wat zijn de oorzaken van slipped capital femoral epiphysis?
Er is geen duidelijke oorzaak van het ontstaan van SCFE bekend. Erfelijke factoren hebben geen invloed, maar er zijn een aantal factoren die het risico op het ontstaan van een slipped capital femoral epiphysis SCFE vergroten:

  • overgewicht
  • een foutieve stand van de groeischijf (een te verticale stand is ongunstig)
  • een te grote rotatiestand van de heupkop ten opzichte van het bovenbeen
  • veranderingen in de hormoonspiegel in de puberteit (deze veranderingen kunnen de groeischijf aantasten, waardoor deze minder stevig wordt).

Klachten en symptomen

In welke levensfase komt het voor?
De aandoening slipped capital femoral epiphysis (epifyiolysis) komt alleen voor bij kinderen. Dit komt doordat de aandoening te maken heeft met de groeischijf. Wanneer mensen uitgegroeid zijn sluiten de groeischijven zich. De groeischijf in het heupgewricht verdwijnt als het ware in de heupkop, een verschuiving van het bovenste deel van de heupkop is dan niet meer mogelijk. De aandoening komt 3 keer vaker voor bij jongens dan bij meisjes.

Welke klachten en symptomen kan iemand hebben?
Slipped capital femoral epiphysis komt in drie verschillende vormen voor. Het voorstadium van de aandoening kenmerkt zich door pijn in de knie en in het bovenbeen tijdens lange wandelingen of wanneer men langdurig staat. Ook tijdens het beoefenen van sport wordt pijn gevoeld. Daarnaast nemen de bewegingsmogelijkheden en de spierkracht af in de eerste fase van de aandoening.

Er zijn drie verschillende vormen van slipped capital femoral epiphysis te onderscheiden:

Chronische epifysiolysis
Deze vorm komt het meest voor. Patiënten ervaren niet alleen pijn in de knie en het bovenbeen, maar hebben ook moeilijkheden met lopen. Dit bestaat meestal al vele maanden. Lopen gaat de ene keer beter dan de andere keer, soms kan men mank gaan lopen door deze aandoening.

Acute epifysiolysis
Acute epifysiolysis kenmerkt zich door het ontstaan binnen een korte tijd, soms door een trauma. De kenmerken zijn onder andere pijn, het naar buiten zwenken van het been en het korter worden van het been.

Instabiele epifysiolysis
Als de klachten van een patiënt die lijdt aan chronische epifysiolysis plotseling erger worden dan spreekt men van een instabiele vorm van de aandoening.

Diagnose en onderzoek

Hoe en door wie wordt de diagnose gesteld?
De orthopedisch chirurg zal verschillende onderzoeken uitvoeren om de diagnose te kunnen stellen. Onderzoek is tevens noodzakelijk om het stadium van de heupafwijking te bepalen.

Welke onderzoeken worden gedaan?
Het onderzoek dat uitgevoerd wordt om de diagnose slipped capital femoral epiphysis te kunnen stellen bestaat meestal uit een röntgenfoto van het bekken. Wanneer er twijfel is over het eventuele afsterven van de heupkop dan kan een botscan of MRI-scan uitgevoerd worden.

Meer informatie
Kijk voor meer informatie over SCFE op de websites van:

De Werkgroep Kinderorthopaedie Nederland (WKO)

Orthopedie.nl (speciaal gericht op kinderorthopedie)

Behandeling

Niet-operatieve (conservatieve) behandeling

Een epifysiolysis (afgegleden heupkop) wordt standaard operatief behandeld.


Operatieve behandeling

Het doel van de operatie is de voortgaande afglijding tot stilstand te brengen.

Voor de operatie
Anesthesie
Deze operatieve behandeling vindt plaats onder algehele narcose.

Tijdens de operatie
Er wordt onder röntgendoorlichting een schroef in het centrum van de heupkop aangebracht. Van belang is dat deze schroef de groeischijf doorboort. De groeischijf zal door deze fixatie gaan sluiten en het glijden zal stoppen. Vroeger gebruikte men drie pinnen of schroeven, daarna twee schroeven en tegenwoordig wordt er één schroef gebruikt.

Hechtingen
De wond wordt gehecht met oplosbare hechtingen.
 

Na de operatie
Opnameduur
Na de operatie verblijft het kind gemiddeld 1 tot 2 dagen op het ziekenhuis.

Complicaties
Ondanks alle zorg die aan de operatie besteed wordt, kunnen er soms toch complicaties optreden. De meest voorkomende complicaties zijn:
een wondontsteking;

  • verdere afglijding van de heupkop;
  • gedeeltelijke afsterving van het kraakbeen en/of het bot
  • blijvende beperking in de heupfunctie


Contact opnemen
U kunt contact opnemen met de orthopedisch chirurg wanneer er sprake is van bovenstaande complicaties of wanneer u het vanwege andere redenen niet vertrouwt.

U kunt hiervoor tijdens kantooruren bellen met het secretariaat van OCON, telefoonnummer: 088 - 708 3370.
Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de verpleegafdeling van OCON, telefoonnummer: 088 - 708 5560.

Nabehandeling

Na de operatie mag de patiënt gaan lopen met twee krukken en geleidelijk de belasting opvoeren. Indien de groeischijf vast zit, kan sport weer hervat worden.

Fysiotherapie
Fysiotherapie kan helpen de heupfunctie en de kracht van de heupspieren te verbeteren.