De elleboog bestaat uit drie botten die bij elkaar komen in twee gewrichten:
De twee gewrichten van de elleboog zorgen voor:
Bij beide bewegingen is het hebben van ongeveer 100 graden aan bewegingsvrijheid tenminste noodzakelijk voor het verrichten van de meeste dagelijkse bezigheden. Bij minder bewegingsvrijheid en/of het specifiek missen van een bepaalde beweeglijkheid spreken we van een stijve elleboog.
Soms is het kraakbeen in de elleboog versleten, wanneer dit het geval is dan spreekt men van artrose in de elleboog (zie afbeelding hieronder). Artrose kan, samen met de extra botvormig die met artrose gepaard gaat, zorgen voor een verstijving van de elleboog.
De oorzaak van artrose is vaak onbekend. Het laagje kraakbeen vermindert in hoeveelheid en kwaliteit wanneer men ouder wordt. Het kraakbeen kan uiteindelijk zelfs helemaal verdwijnen, de botten in de elleboog raken elkaar dan rechtstreeks aan.
Een tweede reden voor het verstijven van de elleboog is na letsel zoals een verstuiking, breuk of operatie en/of na een langere periode van het minder gebruiken van de elleboog (door bijvoorbeeld een ander letsel of ziek zijn). De stijfheid ontstaat vaak door een combinatie van redenen waarvan nog niet alle oorzaken bekend zijn. In tegenstelling tot de verstijving bij artrose ligt hierbij de oorzaak vaak in de weke delen rond de elleboog (kapsel, banden, spieren en pezen).
Een stijve elleboog kan bij iedereen voorkomen. Bij oudere mensen ontstaat een stijve elleboog vaker zonder aanwijsbare reden dan bij jonge mensen.
De elleboog beweegt beperkt. Met name bij een beperkte buiging vormen dagelijks bezigheden als tandenpoetsen en haren kammen een probleem. Bij draaistijfheid is het opendraaien van de hand om iets aan te nemen of het gebruik van gereedschap als schroevendraaiers een probleem. Soms gaat de beperkte beweeglijkheid gepaard met pijn. Dit komt vaker voor bij artrose.
De orthopedisch chirurg neemt een anamnese af en voert lichamelijk onderzoek uit. Bij een anamnese stelt de orthopedisch chirurg gerichte vragen over de klachten, daarnaast wordt de medische geschiedenis van de patiënt besproken.
Voor het vaststellen van slijtage of extra botvorming is een röntgenfoto vaak al voldoende. Hierop is een afname van de dikte van het kraakbeen zichtbaar. De vorm van het gewricht wordt door de artrose onregelmatig en dat is op een gewone röntgenfoto ook goed te zien.
Een röntgenfoto kan slijtage vaststellen. Een CT-scan wordt vaak gemaakt om de exacte locatie van de extra botvormig en de ernst van de artrose te bepalen.
