De knie is een gewricht bestaande uit het uiteinde van het bovenbeen, het begin van het scheenbeen en de knieschijf. De knie vormt hiermee een scharniergewricht waardoor de knie kan buigen en strekken (en een klein beetje kan draaien). Tussen het bovenbeen en scheenbeen ligt een meniscus aan de binnenzijde (mediale zijde) en een meniscus aan de buitenzijde (laterale zijde) van de knie. In het kniegewricht liggen dus 2 menisci. Een meniscus bestaat uit een speciaal verend vezelig elastisch weefsel. Dit weefsel vormt een soort stootkussen, welke schokken opvangt en hiermee het kraakbeen beschermt. De meniscus draagt ook bij aan het soepel bewegen van het kniegewricht en aan de stabiliteit van de knie bij het draaien en buigen. Wanneer een scheur ontstaat in de meniscus is er sprake van een gescheurde meniscus (of ook wel meniscuslaesie of meniscusletsel) (zie figuur 2). Dit kan zowel in de binnenmeniscus als de buitenmeniscus ontstaan. De meniscus aan de binnenkant van de knie is minder mobiel/beweeglijk dan de meniscus aan de buitenkant van de knie en geeft minder mee bij bewegingen, hierdoor is deze meniscus kwetsbaarder. Een scheur in de binnenste meniscus komt 4 tot 5 keer vaker voor dan een scheur in de buitenste meniscus.
Een scheur (ruptuur) in de meniscus kan verschillende oorzaken hebben. Een scheur in de meniscus ontstaat doorgaans plotseling, door een verkeerde (draai)beweging tijdens het sporten of een ongeval. Een gescheurde meniscus is een veelvoorkomende blessure bij voetbal. De aandoening staat daarom ook wel bekend als een voetbalknie. Een scheur in de meniscus kan ook meer geleidelijk ontstaan, zoals bij:
Bij iedereen kan een scheur in de meniscus ontstaan. De meeste meniscusletsels komen bij de jongere mens voor en zijn het gevolg van een verkeerde (draai)beweging tijdens het sporten of een ongeval. Dit kan ook bij de oudere mens het geval zijn, maar hier zijn de meniscusscheuren vaker het gevolg van natuurlijke veroudering (afname van de kwaliteit van de meniscus en afname van de hoeveelheid kraakbeen).
Wanneer uw meniscus gescheurd is kan dit gepaard gaan met pijn, vooral wanneer de scheur plotseling ontstaat bij bepaalde bewegingen (bv. draaien of een (diepe) buiging van de knie zoals bij hurken). Soms ontstaan ‘slotklachten’, een situatie waarbij de meniscus verkeerd in de knie ligt door de scheur en het strekken van de knie niet goed lukt. Door bepaalde bewegingen te maken lukt het vaak de knie weer uit het slot te krijgen, maar soms is dit onmogelijk. Zwelling van de knie is ook mogelijk, meestal door de verhoogde aanmaak van gewrichtsvocht en, bij acute meniscusscheuren, soms ook door een bloeding in het gewricht.
Meniscusscheuren hoeven niet per se klachten te geven, vooral geleidelijke ontstane meniscusscheuren (de ‘slijtagescheur’) geven vaak niet tot weinig klachten en worden vaak bij toeval ontdekt (zoals op een MRI).
Uw orthopedisch chirurg zal eerst uw voorgeschiedenis met u bespreken. Vervolgens worden uw klachten/symptomen besproken en een lichamelijk onderzoek uitgevoerd. Uw orthopedisch chirurg zal hierbij met name letten op de beweeglijkheid, zwelling, aanwezige drukpijn en meniscustesten. Op basis van deze informatie, doorgaans aangevuld met een röntgenfoto om andere afwijkingen uit te sluiten, is de diagnose van een laesie in de meniscus vaak al te stellen of te vermoeden. In sommige gevallen is een MRI-scan nodig.
Doorgaans worden röntgenfoto’s van de knie gemaakt om bepaalde andere aandoeningen uit te sluiten, met name kraakbeenslijtage (artrose). Wanneer de orthopedisch chirurg dan nog niet voldoende informatie heeft om de diagnose van meniscusscheur te stellen kan een MRI-scan worden gemaakt. Vanwege de duur van het onderzoek is hiervoor in principe een aparte afspraak nodig. Een MRI (Magnetic Resonant Imaging) is een krachtige magneet waarmee de gehele knie in detail kan worden afgebeeld. Hiermee wordt niet alleen het bot (zoals bij röntgenfoto’s) maar ook de beide menisci, kraakbeen, banden en spieren afgebeeld.