Er zijn twee verschillende soorten pectus: pectus excavatum en pectus carinatum. Informatie over pectus excavatum (trechterborst) kunt u elders op deze website vinden. Pectus carinatum wordt ook wel een kippenborst genoemd. Het is een afwijking aan de borstkas, waarbij het borstbeen naar voren steekt. Pectus carinatum kan in ernstige en minder ernstige vorm voorkomen. Er zijn patiënten waarbij de afwijking nauwelijks zichtbaar is, maar er zijn ook patiënten waarbij een duidelijke ‘bult’ op het borstbeen zichtbaar is.
De oorzaak van een pectus carinatum is niet duidelijk aan te wijzen. Er zijn verschillende theorieën, maar er is weinig wetenschappelijk bewijs. Een overmatige hoeveelheid ribbenkraakbeen is de oorzaak van de vervorming van de borst, maar er is geen duidelijke oorzaak van deze overmatige hoeveelheid. Doordat het ribbenkraakbeen te sterk groeit worden de ribben ontzet, hierdoor wordt het borstbeen naar binnen geduwd en ontstaat de kippenborst. Naast de overmatige groei van het ribbenkraakbeen wordt erfelijkheid vaak genoemd als oorzaak van het ontstaan van pectus carinatum. Hier is geen bewijs voor, maar pectus pectus carinatum komt in 35% van de gevallen voor in dezelfde familie. Er zijn een aantal aandoeningen waarvan bekend is dat zij vaak samen gaan met pectus carinatum:
Pectus carinatum wordt meestal al voor het derde levensjaar ontdekt. Vaak wordt de aandoening ineens duidelijk zichtbaar tijdens de puberteit. Omdat er in de puberteit een groeispurt plaatsvindt vervormt de borstkas in deze periode opvallend.
Een kippenborst leidt niet altijd tot lichamelijke klachten, maar patiënten kunnen symptomen hebben als:
Hoewel deze symptomen erg vervelend kunnen zijn, zijn in de praktijk vaak cosmetische klachten de reden om een kippenborst te laten behandelen. Vooral tieners in de puberteit hebben veel last van het feit dat hun borst naar voren steekt. Zij kunnen zich hierdoor erg onzeker voelen. Daar komt bij dat leeftijdsgenoten een kippenborst kunnen zien als een reden om te pesten. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor het zelfbeeld en het zelfvertrouwen van patiënten, ook op latere leeftijd. Onderzoek toont dat mensen die lijden aan een kippenborst vaak lang en slank zijn. Patiënten hebben een slenterige houding en er is vaak sprake van een hangend buikje. Wanneer patiënten wat ouder en dikker worden, wordt de afwijking minder zichtbaar.
Een orthopedisch chirurg vergaart in eerste instantie informatie van de patiënt door de patiënt gerichte vragen te stellen. Dit gesprek wordt geleid door de orthopedisch chirurg, deze zal vragen stellen als:
Naast dit gesprek zal de orthopedisch chirurg een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Hierbij wordt onder andere gelet op de houding van de patiënt. Bij ernstige gevallen of wanneer de orthopedisch chirurg twijfelt over de oorzaak van de pectus carinatum kan er aanvullend onderzoek nodig zijn.
Wanneer de orthopedisch chirurg twijfelt over de oorzaak van de pectus carinatum, wanneer er bijvoorbeeld twijfel is over de aanwezigheid van andere aandoeningen, kan aanvullend onderzoek nodig zijn. Verschillende onderzoeken kunnen hierbij duidelijkheid verschaffen, zoals een CT-scan of een MRI-scan.
Kijk voor meer informatie over pectus carinatum op de websites van:
Het Maatschap Chirurgie Kennemer Gasthuis: www.pectus4life.nl
H.A. Schuppers
I.C.M. Terwindt-van Eekeren
