Het heupgewricht bestaat uit een heupkop en een heupkom. De heupkop bestaat uit twee delen die van elkaar gescheiden worden door de groeischijf. Bij slipped capital femoral epiphysis (SCFE) glijdt een deel van de heupkop af. De heup schiet niet uit de kom, maar het bovenste deel van de heupkop neemt een andere positie in.
Er is geen duidelijke oorzaak van het ontstaan van SCFE bekend. Erfelijke factoren hebben geen invloed, maar er zijn een aantal factoren die het risico op het ontstaan van een slipped capital femoral epiphysis SCFE vergroten:
De aandoening slipped capital femoral epiphysis (epifyiolysis) komt alleen voor bij kinderen. Dit komt doordat de aandoening te maken heeft met de groeischijf. Wanneer mensen uitgegroeid zijn sluiten de groeischijven zich. De groeischijf in het heupgewricht verdwijnt als het ware in de heupkop, een verschuiving van het bovenste deel van de heupkop is dan niet meer mogelijk. De aandoening komt 3 keer vaker voor bij jongens dan bij meisjes.
Slipped capital femoral epiphysis komt in drie verschillende vormen voor. Het voorstadium van de aandoening kenmerkt zich door pijn in de knie en in het bovenbeen tijdens lange wandelingen of wanneer men langdurig staat. Ook tijdens het beoefenen van sport wordt pijn gevoeld. Daarnaast nemen de bewegingsmogelijkheden en de spierkracht af in de eerste fase van de aandoening.
Er zijn drie verschillende vormen van slipped capital femoral epiphysis te onderscheiden:
Deze vorm komt het meest voor. Patiënten ervaren niet alleen pijn in de knie en het bovenbeen, maar hebben ook moeilijkheden met lopen. Dit bestaat meestal al vele maanden. Lopen gaat de ene keer beter dan de andere keer, soms kan men mank gaan lopen door deze aandoening.
Acute epifysiolysis kenmerkt zich door het ontstaan binnen een korte tijd, soms door een trauma. De kenmerken zijn onder andere pijn, het naar buiten zwenken van het been en het korter worden van het been.
Als de klachten van een patiënt die lijdt aan chronische epifysiolysis plotseling erger worden dan spreekt men van een instabiele vorm van de aandoening.
De orthopedisch chirurg zal verschillende onderzoeken uitvoeren om de diagnose te kunnen stellen. Onderzoek is tevens noodzakelijk om het stadium van de heupafwijking te bepalen.
Het onderzoek dat uitgevoerd wordt om de diagnose slipped capital femoral epiphysis te kunnen stellen bestaat meestal uit een röntgenfoto van het bekken. Wanneer er twijfel is over het eventuele afsterven van de heupkop dan kan een botscan of MRI-scan uitgevoerd worden.
H.A. Schuppers
I.C.M. Terwindt-van Eekeren
