Twentse studie naar kruisbandblessure

Kans op sneller herstel en terugkeer met nieuwe operatietechniek voor afgescheurde kruisbanden.

Door Henk van Schuppen HENGELO - Het is de nachtmerrie voor iedere recreatieve sporter, maar zeker voor profvoetballers: een gescheurde voorste kruisband van de knie. Spelers huiveren bij de gedachte dat de vitale banden van het zo kostbare gewricht kapot zijn. Marc Overmars overkwam het, John Heitinga, Ibrahim Afellay en dit jaar miste Kevin Strootman het WK in Brazilië door de zo gevreesde kwetsuur.

Bij FC Twente zijn de namen van Nicky Kuiper en Andrej Rendla voor altijd verbonden met de afschrikwekkende diagnose en drie jaar geleden was ook voormalig Heracles-speler Birger Maertens aan de beurt. Ondertussen staat de orthopedische wetenschap niet stil. Specialisten blijven zich buigen over nieuwe operatietechnieken, die het herstel bevorderen, de revalidatieperiode verkorten en meer garanties geven dat de sporter volledig kan terugkeren op zijn oude fysieke niveau.

Het Orthopedisch Centrum Oost-Nederland (OCON) is, onder leiding van hoofd medische zaken bij FC Twente Roy Hoogeslag, een onderzoek begonnen naar een nieuwe methode. De studie moet de gedachte bewijzen dat de aloude techniek van het hechten van de kruisband in combinatie met een (vernieuwende) versteviging over de gehechte voorste kruisband minstens even goed of beter werkt dan de huidige methode van vervanging van de kruisband met een lichaamseigen pees. Voor de reeks operaties is het OCON op zoek naar 48 proefpatiënten (zie kader). „Heel vroeger werd het gewricht volledig opengehaald, het stompje aan elkaar gehecht en ging de patiënt een paar maanden in het gips”, blikt Hoogeslag terug op de aloude aanpak van de afgescheurde kruisbanden. „Dat ging ten koste van het weefsel en de beenspieren. Het gewricht herstelde slecht. In de jaren ‘80 kwam de kijkoperatie. Sindsdien wordt de kruisband vervangen door een lichaamseigen pees. Dat doen we nog en de resultaten van een vervanging van een gescheurde voorste kruisband met een lichaamseigen pees zijn redelijk goed. Maar we denken nu dat de resultaten beter kunnen. Door nieuwe inzichten in de biologie is de wetenschap zich gaan afvragen of het toch niet zinnig is de kruisband, met een extra versteviging over de band, te hechten. Dat willen we nu onderzoeken.”

Behalve actief bij Twente is Hoogeslag (37) in het dagelijks leven orthopedisch chirurg en kniespecialist bij het OCON. Hij verricht 150 tot 180 kruisbandoperaties en vele honderden andere knieoperaties per jaar. Hij repareerde de knie van Leroy Fer en Dimitri Bulykin en stond de zwaar gehavende Rendla bij tijdens een herstelavontuur in Amerika. Bij het OCON zijn zo’n vijftien specialisten in dienst. „Wij leveren alle orthopedie. Een van onze speerpunten is de sportmedische zorg. Maar we willen ook kenniscentrum zijn, we gaan niet op in de massa van het ziekenhuis. Het OCON is dus een zelfstandige onderneming, die verantwoordelijk is voor orthopedische zorg. Maar we hebben voor ons onderzoek ook een bewegingswetenschapper in dienst.”  Als de ingreep volgens het nieuwste concept (het hechten en verstevigen van de voorste kruisband in de acute fase) slaagt, heeft de geblesseerde sporter het grote voordeel dat hij sneller revalideert dan anders. Bovendien nemen de kansen toe dat hij volledig terugkeert op het oude fysieke niveau van voor de blessure.

Mocht de ingreep niet het gewenste effect hebben, dan volgt een tweede operatie volgens het ‘oude’, gangbare concept. „Bij de huidige vervanging van de kruisband staat negen maanden voor de revalidatie”, zegt Hoogeslag. „Volgens het nieuwe concept slechts vijf maanden. Als je namelijk je eigen kruisbandvezels en de zenuwen behoudt, is de kans dat je kunt terugkeren op je oude niveau veel groter. De kans op slijtage is bovendien mogelijk veel kleiner. Omdat je je eigen kruisband behoudt en je de knie door de aangebrachte versteviging normaal kunt blijven bewegen.”

Is er ook een nadeel? „We hebben geen wetenschappelijk bewijs”, aldus Hoogeslag. „Het is een nieuwe techniek. Het is onbekend of de uitkomst minimaal even goed is als de huidige operatie. We weten niet of het is wat we denken.” Topvoetballers zouden in de toekomst profijt kunnen hebben van de wetenswaardigheden van het onderzoek. „Het kan interessant zijn voor topsporters. Indien deze operatietechniek inderdaad goed werkt, wordt de kans om terug te keren op het oude niveau groter.  En de revalidatietijd is korter. De kans dat hun carrière ten einde is, neemt af. Dat zijn voor topsporters heel belangrijke overwegingen. Maar voor alle duidelijkheid: ook de recreant kan in de toekomst veel baat hebben bij deze ontwikkeling.” 

Als deze operatietechniek goed werkt wordt de kans om terug te keren groter

Heitinga, Afellay, Strootman, Kuiper, Ren, Maertens… allemaal spelers met afgescheurde kruisbanden

OP ZOEK NAAR 48 VRIJWILLIGE PATIËNTEN

Orthopedisch chirurg Roy Hoogeslag heeft 48 vrijwillige patiënten nodig voor zijn onderzoek naar de afgescheurde voorste kniekruisband. De helft ondergaat de gangbare ingreep: vervanging kruisband met lichaamseigen pees. De andere patiënten krijgen de experimentele operatie: hechting met verstevigende draad over de band). Om te voorkomen dat het eindresultaat wordt beïnvloed, mag de chirurg niet bepalen wie welke operatie krijgt.

Hoe herken je een gescheurde voorste kruisband in de acute fase? Vier kenmerken: – Verdraaiing knie met voet vast op de grond of bij neerkomen na sprong – Gevoel van knap, plop of scheur- Niet door kunnen met sporten of bewegen – Zwelling binnen enkele uren na het letsel
De proefpatiënten die zich beschikbaar stellen moeten tussen 18 en 30 jaar oud zijn, sportief actief zijn en de voorste kruisband van de knie hebben afgescheurd. De operatie dient binnen drie weken na het oplopen van de blessure te worden uitgevoerd.

De aanmelders krijgen twee consulten, met daar tussenin een MRI-scan. Gelijktijdig krijgen ze mondeling en schriftelijk alle beschikbare informatie. Die ‘intake’ speelt zich binnen drie dagen af.

Informatie en aanmelding via www.kruidbandstudie.nl. Meer informatie op www.ocon.nl.

Naar aanleiding van de kruisband studie was dr. Hoogeslag onlangs te zien in het RTV Oost programma ‘En Dan Nog Even Dit’.

Kijk hier de uitzending terug.